W dolnej części cmentarza parafialnego w Mszanie znajduje się historyczne miejsce pamięci - Grób Ofiar Marszu Śmierci, w którym spoczywają 33 ofiary tragicznej ewakuacji niemieckiego hitlerowskiego obozu zagłady KL Auschwitz - Birkenau.
Osławione "marsze śmierci" to ewakuacja tysięcy więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych, która miała miejsce w styczniu 1945 roku, gdy hitlerowcy przegrywali wojnę. Jedna z tras "ewakuacyjnych" wiodła z Oświęcimia (Auschwitz) przez Pszczynę, Pawłowice, Jastrzębie-Zdrój i Mszanę do Wodzisławia Śląskiego. Tam więźniowie, którzy przeżyli morderczy marsz, byli pakowani do pociągów i wywożeni w głąb Rzeszy Niemieckiej.
Wielu nie przeżyło pieszej wędrówki na mrozie. W samych tylko granicach Mszany na trasie pozostały ciała 33 ofiar. Mieszkańcy miejscowości, mimo grożących konsekwencji z karą śmierci włącznie starali się pomagać więźniom, rzucając chleb i chroniąc niektórych uciekinierów. Ciała tych, którzy zmarli, przewieźli i pochowali na miejscowym cmentarzu.
W 1965 roku, z okazji 20-tej rocznicy wyzwolenia Mszany, społeczeństwo postanowiło z własnych funduszy ufundować pomnik nad bezimienną mogiłą. Wiosną 2011 roku na grobie miała miejsce uroczystość odsłonięcia nowych tablic pamiątkowych z nazwiskami czterech zidentyfikowanych po latach więźniów. Tablice ufundowało Ministerstwo Edukacji w Izraelu. W uroczystości wzięła udział oficjalna delegacja z tego kraju, potomkowie polskich Żydów, władze gminy Mszana oraz mieszkańcy gminy.
W przedsionku kościoła parafialnego pw. św. Jerzego strona izraelska ufundowała jeszcze jedną tablicę, będącą wyrazem wdzięczności obywateli Izraela dla mieszkańców Mszany, którzy w styczniu 1945 roku ratowali z narażeniem własnego życia życie innych.
Od 2011 roku Grób Ofiar Marszu Śmierci w Mszanie jest miejscem wycieczek z Izraela.
Na terenie Gminy Mszana znajdują się dwie mogiły powstańcze, wpisane do ewidencji miejsc pamięci Województwa Śląskiego, w których spoczywają uczestnicy III Powstania Śląskiego z 1921 roku. To mieszkańcy naszej gminy, którzy walcząc o wolność Śląska, polegli w Bitwie pod Olzą 23 maja 1921 roku.
W latach 50-tych z datków rodzin poległych powstańców powstały pomniki upamiętniające młodych Powstańców, walczących o polskość Górnego Śląska. Przez lata władze gminy oraz miejscowa społeczność sprawowały opiekę nad miejscami pamięci, składając na nich kwiaty i zapalając znicze. W styczniu 2018 roku Gmina Mszana, w partnerstwie z parafią św. Jerzego w Mszanie oraz parafią pw. Nawiedzenia NMP w Połomi, pozyskała środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wspierania opieki nad miejscami pamięci i trwałymi upamiętnieniami w kraju, na renowację mogił powstańczych oraz upowszechnienie wiedzy o miejscach pamięci i historii z nimi związanej. W ramach dofinansowanych projektów przeprowadzono prace remontowo konserwatorskie grobu w Połomi oraz prace remontowo-budowlane grobu w Mszanie oraz remont dojścia do grobu i jego obejścia.
Mogiły te znajdują się na cmentarzach parafialnych w Mszanie i Połomi.
Pomnik stojący przy wejściu do parku Aktywnej Rekreacji w Mszanie (od strony Urzędu Gminy) został odsłonięty 11 listopada 2018 roku i jest hołdem mieszkańców i władz samorządowych za odzyskaną przed wiekiem suwerenność naszej Ojczyzny.
Projekt pomnika wykonała Monika Kołodziej, zaś realizacji podjęli się Dariusz Binioszek z Wodzisławia Śl. (konstrukcja metalowa), Adam Koszut i Józef Holona z Mszany (obejście i płyta).
Pod pomnikiem odbywają się okolicznościowe uroczystości z okazji świąt narodowych i ważnych rocznic historycznych.
